Genel Hatlarıyla Nakşibendilik:
Nakşibendi tarikatını diğer tarikatlardan ayıran en önemli birkaç farkı yazarak girmek istiyorum bu bölüme.
1- Zikir şekil itibariyle tamamen hafi (gizli) dir. Cehri (açık sesli) zikir; farz ve vacip ibadetlerin gerektirdiğinin dışında tamamen yasaklanmıştır. Bu ferden ve cemaatle yapılan zikirlerin hepsinde böyledir.
2- Sohbet ve rabıta zikirden de önce gelir rabıtasız ve sohbetsiz zikir tek başına ulaştırıcı olamaz anlayışı hakimdir.
3- Önce “Muhabbet’ül Mevla” sonra “Muhalefet’ül heva” esasına inanılır ve müridin muhabbetsiz muhalefette çok zorlanacağını ileri sürerler tersini inkar etmemekle birlikte bu yolu tercih ederler.
4- Zikrin cemaatle yapılan bir şekli olan hatme-i hace okurlar.
5- Cemaate toplu teveccühte nakşilere mahsus bir usuldür.
6- Rabıtayı nakşi hayali ve rabıtayı nakşi cemali, nakşilerin bir usulüdür ve buna benzer daha birçok özel uygulama vardır.
Hz.Resulullah’ın Hz.Ebubekir’e hicret esnasında mağarada “Dilini damağına yapıştır ve kalbinden Allah de” emri nakşilerin zikir şekillerinin ana usulü kabul edilmiştir. Nafile namazlarını da teheccüt, evvabin ve işrak gibi pey-gamber efendimizin hadislerinden anlaşılabildiği gibi en çok önem verdiği uygulamalarından almışlardır.
Nakşilerin, hatme dedikleri toplu zikir şekli ise şu şekilde ortaya çıkmıştır:
Resululah bir gün yatsı namazından sonra evine istirahata çekilmiştir. Fakat bir zaman sonra geri gelir ve on kadar sahabenin bir halka şeklinde oturmuş zikretmekte olduklarını görür, ne yaptıklarını sorar, sahabeden birisi “Bin bir ihlas okuyoruz ya Allah’ın Resul’u” diye cevap verir. Resulullah “Ne iyi yapıyorsunuz, keşke bu benim ümmetime sünnet olsa” buyurur. Ve işte bundan sonra bu sahabeler tarafından zaman za-man yapılır, ta ki Abdulhalik Gucdevani’ye ka-dar bu böyle devam edip gelir. Onun zamanında bu hatme, fatihalar ve selavatlar eklenerek yapılır ama asıl son şeklini Şahı Nakşibendi zamanında alır. Abdulhalik Gucdevani ayrıca bu tarikatta günümüze kadar gelen önemli kurallar koymuş ve bu kuralların yaşatılması için bütün öğrencilerine sıkı sıkı tembih de bulunmuştur
